Η συνειδητοποίηση της προσωπικής αξίας αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της αυτοεκτίμησης. Συχνά αυτή υποσκάπτεται από τραύματα του παρελθόντος, πληγές τις οποίες αν δεν επουλώσουμε εγκαίρως, δημιουργούμε μια διαδικασία αυτο-απόρριψης που κάθε άλλο παρά βοηθητική μπορεί να είναι.
Η αυτοεκτίμηση χτίζεται μέσα από μια πληθώρα εμπειριών, ήδη από την παιδική μας ηλικία, και καθορίζεται από τις σκέψεις μας οι οποίες κρύβουν βαθύτερες πεποιθήσεις μας. Πολλές από αυτές τις πεποιθήσεις τις δημιουργήσαμε προκειμένου να αντλήσουμε ασφάλεια και αγάπη από τους γονείς ή τους «σημαντικούς άλλους». Στην περίπτωση λοιπόν που προκειμένου να γίνουμε αποδεκτοί, υιοθετήσαμε κανόνες που οι άλλοι μας επέβαλλαν, απομακρυνόμαστε από τα δικά μας θέλω και τις ουσιαστικές μας ανάγκες. Αυτή η διαδικασία, μπορεί να μας απομακρύνει από μια υγιή αντίληψη της προσωπικότητάς μας και να δημιουργήσει εμπόδια στην συνειδητοποίηση και αποδοχή των πραγματικών συναισθημάτων και αναγκών μας. Για παράδειγμα, ένα παιδί που έμαθε ότι όταν θυμώνει οι γονείς το επιπλήττουν, σταματά να εκδηλώνει θυμό αφού τον κατατάσσει στα «απαγορευμένα» συναισθήματα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί με μια πληθώρα κανόνων οι οποίοι εσωτερικεύονται και δημιουργούν μια τάση αυτομομφής που εμποδίζει την αποδοχή του εαυτού μας.
Ενδεικτικοί δυσλειτουργικοί κανόνες:
- Πρέπει να είμαι πάντα ο καλύτερος σε ό,τι κάνω
- Δεν πρέπει να κάνω ποτέ λάθη
- Πρέπει πάντα να απασχολούμαι με κάτι γιατί η ξεκούραση και η προσωπική ευχαρίστηση είναι χάσιμο χρόνου
- Πρέπει πάντα να καλύπτω τις ανάγκες των άλλων πριν από τις δικές μου
- Δεν πρέπει να αρρωστήσω
- Δεν πρέπει να φοβάμαι
Είναι γεγονός ότι τέτοιοι κανόνες οδηγούν σε σύγχυση και φτωχή αυτοεκτίμηση, κάθε φορά που δεν ακολουθούνται πιστά. Το σημαντικό όμως είναι να κατανοήσουμε ότι αυτοί οι κανόνες, δημιουργήθηκαν τότε που τα πρέπει των σημαντικών άλλων ήταν η μοναδική μας αλήθεια. Τότε που αν δεν κάναμε «αυτό που έπρεπε», ήμασταν μη αποδεκτοί.
Μπατσίλα Γεωργία
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
6947807740